Trúng số độc đắc - Sức mạnh của đồng tiền

“Trúng số độc đắc” một trong những tác phẩm để đời của Vũ Trọng Phụng. Tác phẩm thành công khai thác vấn đề muôn thuở của xã hội đó là sức mạnh của đồng tiền, nó có thể chi phối tất cả mọi thứ.

Cảm nhận về sách

Trúng số độc đắc là tác phẩm cuối đời của nhà văn Vũ Trọng Phụng, tác phẩm mang phong cách nghệ thuật trần thuật, vẫn với giọng văn trào phúng Vũ Trọng Phụng đã khắc họa thành công những nhân vật điển hình về sự đểu cáng, chó má của xã hội phong kiến. Qua đó ông lên án sâu sắc, đả kích những người bị đồng tiền làm mờ con mắt.

Trong cuộc sống thường ngày của chúng ta, việc trúng số độc đắc giống như một bước tiến mới giúp con người ta có cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc và ấm no hơn. Thế nhưng không phải kẻ nào khi trúng số cũng đều biết cách sử dụng đồng tiền ấy một cách hợp lý. Chính vì đồng tiền có thể điều khiển được hành động của con người khiến cho Nguyễn Văn Phúc trở nên tha hóa.

Mở đầu câu chuyện bằng hình ảnh Phúc một kẻ thất nghiệp đã gần một năm, Phúc quyết chí tìm việc bằng cách đọc sách từ 9 giờ sáng đến 6 giờ tối rồi bắt đầu về nhà. Bộ dạng không có tiền của Phúc khiến vợ sỉ vả vì thấy chồng là một kẻ thất nghiệp, bố mẹ xem thường ra mặt. Phúc mỗi ngày đều đọc sách và cho rằng mình là người có trí thức, tiền bạc là một thứ không cần thiết, anh nghĩ mình không cần phải chạy theo đồng tiền mà phải trau dồi tri thức bằng cách đọc sách mặc cho bị mọi người đánh giá không tốt.

“Anh Phúc rất ghét hai tiếng thất nghiệp, cho dẫu là “trí thức thất nghiệp”! Khi những bạn hữu của anh – số ấy cũng hiếm – phàn nàn cho anh, thì anh khẽ đáp ý không bằng lòng: “Cái đó có hề gì”! Anh ta cho rằng hạnh phúc ở đời chẳng ở chỗ kiếm ra tiền cũng như chẳng phải vì có chức nghiệp, nhưng là học hành và tu thân sửa chí thế nào cho mỗi ngày một thêm giỏi và đạo đức thêm. Đã bao lâu nay, anh không kiếm ra tiền.”

Mọi thứ xấu xí, đen tối như bám lấy cuộc đời Phúc... Và rồi Phúc trúng số mười vạn, cuộc sống của hắn ta trở nên thay đổi. Giới báo chí săn đón Phúc không khác gì ngôi sao hạng A, phỏng vấn hắn, tỏ ra nể trọng, kính phục Phúc vô cùng. Những người xung quanh bắt đầu thay đổi ánh nhìn với hắn, bố mẹ biến Phúc trở thành một tên thiếu gia. Sức mạnh của đồng tiền cũng khiến con người ta thay đổi.

Trước đấy Phúc là một kẻ thích đọc sách, thích đạo lý thế nhưng khi đứng trước đồng tiền hắn trở nên tha hóa, là đứa con phá gia chi tử, sa vào tệ nạn xã hội, từ gái gú, cờ bạc, rượu chè không món nào mà hắn không thiếu. Hắn trở thành một kẻ thâm sâu, độc ác vô cùng. Vì Phúc có thể đưa anh trai từ một kẻ không ra gì đến chức danh của một ông phán thế nên bố mẹ phải nể mặt.

Con đường tha hóa của Phúc bắt đầu khi hắn trở nên ích kỷ, khinh miệt vợ mình, coi thường những người bạn, hắn còn chửi cả bố mẹ. Trước đây ngày nào cũng đọc sách Phúc luôn đề cao đạo đức, những điều tốt đẹp trong cuộc sống vậy mà đến khi giàu có hắn lại quên hết những điều đó.

“Phúc đăm đăm nét mặt nghĩ ngợi mãi, còn muốn tìm nhiều câu cay đắng, độc địa để tự nhiếc mình một bữa cho thỏa, vì xưa nay anh ta chỉ biết có tự cao, tự túc tự đại, chứ chưa hề có phạm điều gì bứt rứt cho lương tâm. Nhưng anh chỉ có tìm thấy thế thôi, nên còn đứng ỳ ra đấy, như tượng gỗ. Người thư ký bên trong nhìn anh tủm tỉm cười. Anh quay đi, thì thấy người ấy nói ra: “Đẹp lắm rồi! Ngắm mãi!”.

Tưởng rằng tiền bạc của thể khiến đời mình hết khổ, ấy vậy mà chính vì sự giàu có ấy đẩy Phúc vào con đường tha hóa. Trước đây khi không có tiền đi đến đâu, làm gì cũng bị người khác khinh miệt nhưng khi hắn trở thành người trúng số độc đắc mọi người bắt đầu quay sang cung phụng hắn như con cưng. Đồng tiền khiến con cái có thể ra oai trước mặt con mẹ, khiến con cái có quyền chửi rủa, xúc phạm cha mẹ. Đồng tiền có thể khiến con người ta quên đi tình nghĩa trước đây. Đồng tiền có thể khiến cho Phúc đi chơi bời, gái gú, gia đình đều im lặng, không ai dám lên tiếng để nói. Chính vì biết rõ tất cả là nhờ sức mạnh của đồng tiền mới có thể khiến mọi người cung phụng mình như vua nên Phúc càng ngày càng căm ghét mọi thứ.

Mới ngày nào Phúc còn rất tâm đắc về những cuốn sách mình đọc nói về ý nghĩa cuộc sống đó là phải làm đẹp cho đời, cho người vậy mà khi trúng số hắn dường như quên hết tất cả. Đồng tiền khiến cho Phúc biến thành một con người khác, con người mà trước đấy hắn từng căm ghét.

Trích đoạn trong sách

Đây này, ít lâu nay tôi rất lấy làm buồn vì anh. Thật thế, anh thay đổi dữ quá! Xưa kia, anh là một người đạo đức, giàu tình cảm, rất ít tật xấu, rất nhiều nết tốt, có thể gọi là một vị chân hiền, ấy là ta không nói đùa. Khi anh bắt đầu trúng số, tôi rất hy vọng vào anh, mà chẳng phải vì lợi riêng của tôi. Tôi đã bảo thế này: “Hay lắm, rồi mà xem. Người ấy, mà ta rất hân hạnh được làm bạn lúc còn nghèo, mà đã giàu lòng nhân đạo thế thì quyết là sau này sẽ làm nổi những gì cho nhiều người trong thiên hạ được nhờ.” Bây giờ, càng ngày cũng chỉ như nhiều người giàu khác mà thôi. Làm việc tốt thì rất ít, làm việc xấu thì đã khá nhiều, đến nỗi không còn một tí gì đã đủ tỏ cái căn bản đạo đức thuở trước nữa! Thế có chết không! Anh Phúc ơi, tôi xin cảnh cáo anh, vì tôi rất sợ rằng mỗi ngày một tí, cứ dần dần như thế, thì lương tâm vốn tốt của anh sẽ hoàn toàn hoen rỉ mà thôi! Anh chớ vội giận, cứ để tôi nói, vì anh đã cho phép tôi được thành thực. Anh Phúc ạ, nếu anh hiểu được tấm lòng tôi kính mến anh và hy vọng ở anh những điều cao thương hơn đời xưa kia nó sốt sắng đến thế nào, thì anh mới thấu rõ cái buồn lòng của tôi ngày nay!

Lời kết

Trúng số độc đắc việc mà không ít người mơ ước được có một lần trong đời, trúng số để thay đổi số phận nghèo hèn, trúng số để đổi đời trở thành người giàu có. Phúc trong Trúng số độc đắc được Vũ Trọng Phụng miêu tả một cách chân thật, gần gũi nhất. Từ một người tốt Phúc trở thành một kẻ xấu xa, đạo đức xuống cấp trầm trọng, không xem ai ra gì. Thế mới nói sức mạnh của đồng tiền rất khủng khiếp.

Bigone hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc có thêm nhiều sự lựa chọn khác cho cuốn sách đúng với tiêu chí mà bạn đã lựa chọn. Chúc bạn đọc sách vui vẻ!

Review bởi Dương Hạnh