Giông tố - Bức tranh tả thực về xã hội phong kiến mục nát, thối rữa

“Giông tố” lột tả chân thật cuộc sống của dân ta dưới thời Pháp thuộc với tấn bi kịch. Vũ Trọng Phụng đã chỉ ra những bộ mặt dối trá, giả tạo vì đồng tiền bất chấp tất cả. Có thể nói tác phẩm Giông tố chính là bức tranh về sự bất công trong xã hội phong kiến xưa.

Đôi nét về nhà văn Vũ Trọng Phụng

Vũ Trọng Phụng là một nhà văn nghèo và bất hạnh khi ông ra đi ở tuổi đời còn rất trẻ là 27 để lại bao nhiêu sự tiếc nuối trong lòng độc giả. Tuy tuổi đời trẻ nhưng các tác phẩm ông để lại cho nền Văn học Việt Nam một khối lượng tác phẩm đồ sộ mang đậm phong cách cá nhân. Vũ Trọng Phụng nổi tiếng là một nhà văn viết thật, kể thật chính vì thế các tác phẩm của ông đều lên án, phê phán những thói hư, tật xấu trong xã hội lúc bấy giờ. Cũng chính vì lối viết tả thực mà không ít lần tác phẩm của ông đã bị cấm, bị nhiều người nhận xét là dâm ô, dâm uế thế nhưng các tác phẩm ấy luôn hướng đến giá trị cao đẹp của con người, của xã hội.

Giới thiệu về Giông tố

Tiểu thuyết Giông tố (1936) được ra mắt công chúng vào ngày 1/1/1936 trên Hà Nội báo số 1. Tác phẩm được lấy bối cảnh Việt Nam dưới thời Pháp thuộc vào những năm 1930 – 1940. Lúc bấy giờ phong trào cách mạng của nhân dân ta diễn ra vô cùng sôi nổi tuy nhiên vì sức mạnh của Pháp quá lớn thế nên các phong trào liên tục bị đàn áp và thất bại.

Bối cảnh lịch sử là yếu tố rất quan trọng để nhà văn Vũ Trọng Phụng tìm cảm hứng để viết ra tác phẩm “Giông tố” phản ánh chân thực xã hội phong kiến xưa với nhiều thói hư, tật xấu. Nhiều quan tham đẩy cuộc sống của người dân nghèo vào đường cùng với nhiều sự bất công khác nhau. Những tác phẩm của Vũ Trọng Phụng tả một cách chân thật sự tàn độc của nhiều tên quan.

Mặc dù đã đi qua lớp bụi của thời gian thế nhưng Giông tố vẫn là một tác phẩm được rất nhiều bạn trẻ đón đọc.

Cảm nhận về sách

Nghị Hách nổi tiếng là tên tư sản giàu có ở thành thị lúc bấy giờ, trong một đêm khi bị hỏng xe giữa đường làng đi qua cánh đồng hắn xuống xe và đợi hai người khác sửa xe cho mình. Một mình Nghị Hách đi dạo xung quanh thì hắn vô tình trông thấy Thị Mịch đang gánh rạ, bản tính xấu xa của hắn trỗi dậy, Nghị Hạch đã kéo Thị Mịch lên xe và cưỡng bức cô một cách thô bạo rồi trả cho Thị Mịch 5 đồng. Sau khi xong chuyện hắn đẩy cô ra khỏi xe rồi cứ thế đi luôn, không quan tâm đến cô gái ấy.

Sau đó vì quá giận dữ cùng với sự uất ức cha của Thị Mịch ông Đồ Uẩn đã đâm đơn kiện Nghị Hách. Thế nhưng bằng quyền lực của mình Nghị Hách đã sử dụng đồng tiền thao túng quan huyện và cuối cùng hắn trắng án. Thị Mịch đáng thương là vợ sắp cưới của Long thế nhưng vì có thai với Nghị Hách nên cô buộc phải trở thành vợ lẽ của Nghị Hách. Sau khi biết tin người vợ chưa cưới của mình trở thành vợ của người khác Long điên tiết, ngày qua ngày chìm trong đau khổ để rồi hắn không biết điểm dừng và dần trở thành một kẻ ăn chơi.

Thị Mịch từ một cô gái nhà quê hiền lành, chất phát khi bị Nghị Hách cưỡng hiếp Thị nhiều lần đã kết thúc cuộc đời mình. Thế nhưng khi được Nghị Hách lấy về làm vợ lẽ, cuộc đời của Thị như bước sang trang mới, là một cô gái nhà quê nghèo khổ giờ đây Thị được hưởng vinh hoa, phú quý, sống trong sự giàu sang Thị toan tính và trở thành một kẻ dâm đãng.

Tuy nhiên Thị Mịch không cam lòng khi trở thành vợ lẽ của tên Nghị Hách, sau khi được Nghị Hách rước về nhà Thị Mịch và Long vẫn lén lút qua lại với nhau thế nhưng Nghị Hách lại chẳng hề hay biết. Long – một tay ăn chơi không chỉ qua lại với mỗi Thị Mịch mà hắn còn thông dâm với người vợ lẽ khác của Nghị Hách. Chưa dừng tại những chi tiết rắc rối ấy Vũ Trọng Phụng tiếp tục mở ra một bầu trời rối ren khi Long được Tú Anh mai mối để lấy Nguyệt là con gái của gã Nghị Hách.

Với quyền lực của mình Nghị Hách đã thành công có được chiếc ghế Nghị trưởng, đây được xem là một vị trí vô cùng có quyền lực của xã hội ta lúc bấy giờ. Chi tiết khiến cho độc giả phải cười và khinh miệt tên Nghị Hách đó là trong buổi tiệc thết đãi hắn đã đọc một bài diễn văn nói về bình đẳng, nhân đạo và hòa bình. Chi tiết này thể hiện hắn ta là một người đạo đức giả, trông có vẻ là người tử tế nhưng thực chất là một gã chẳng ra gì, đạo đức suy đồi.

Chi tiết vợ Nghị Hách bị bắt cóc hóa giải tất cả sự thật về chuỗi bi kịch của hắn. Hải Vân chính là người kể lại cho Nghị Hách nghe vợ của ông đẻ ra Long nhưng Long lại là con trai của Nghị Hách, còn Tú Anh người mà Nghị Hách cho rằng là con gái của hắn thì lại là con của Hải Vân và vợ ông. Sau khi dẫn dắt người đọc đến sự thật đầy kinh tởm này chúng ta nhận định gia đình nhà Nghị Hách loạn luân. Bố lại đi cưỡng bức và lấy vợ chưa cưới của con trai mình, con trai cũng không phải dạng vừa khi thông dâm với vợ lẽ của bố. Cuối cùng là hai anh em ruột lại lấy nhau.

Cái kết gây ám ảnh nhưng lại xứng đáng cho Nghị Hách vì sự độc ác của hắn ta. Nghị Hách vừa mất tiền lại còn mất vợ. Thị Mịch bế con về quê nuôi còn Long thì chọn cách kết liễu cuộc đời mình.

Cái hay trong các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng đó là ngôn từ của ông vô cùng sắc sảo, khi đọc chúng ta như được đứng tại đó để chứng kiến hết tường tận từng sự việc một. Hình ảnh ông sử dụng vô cùng linh động. Chính vì thế các tác phẩm của Vũ Trọng Phụng luôn tái hiện rõ bản chất của xã hội phong kiến xưa thông qua con chữ của ông.

Cái tên Giông tố rất phù hợp với nội dung truyện cũng như phản ánh rõ xã hội thực dân nửa phong kiến lúc bấy giờ. Khi mà nhân cách của con người trở nên thối nát đến mức không thể chấp nhận, những vòng xoáy cuộc đời, thật giả, đúng sai đều khó lòng phân biệt khi tất cả đều bị đồng tiền che khuất.

Đoạn trích trong Giông tố

Càng nghĩ đến những lời nhận xét của Tú Anh, Long càng thấy đúng, mà đã càng thấy đúng, Long càng ngán ngẩm cho sự đời. Chao ôi! Ông đồ Uẩn! Một người xưa kia như thế mà bây giờ như thế! Hay là tại ông đồ chưa phải hẳn người đã thấm nhuần đạo nho? Hay tại đạo nho chỉ kết quả nên hạng người như thế? Hay bởi lẽ mặc lòng được tiếng nhà nho, ông đồ Uẩn cũng vẫn vô học như thường? Phải đâu, ừ phải đâu mới là một thầy đồ có một dúm chữ ê a dạy lũ trẻ ranh mà đã là có học! Và chăng cái số thầy đồ vô học mà tự phụ vẫn nhan nhản trong xã hội... Nếu đúng thế Long đã nhầm, đã nhầm một cách khốn khổ, đã sung sướng một cách vô nghĩa lý, khi chàng hỏi được Mịch mà chàng tự đắc là sẽ được làm rể một bậc thượng lưu học thức, một người thanh bần nhưng có một tâm hồn vững chãi, có một căn bản tinh thần – một nơi dòng dõi thế gia.

Lời kết

Đọc Giông tố để biết được bộ mặt thật của những tên quan lớn giả danh người học thức, đứng đắn nhưng sâu bên trong lại là một kẻ dâm đãng, đạo đức xuống cấp trầm trọng.

Đọc Giông tố để biết được sự tài năng của Vũ Trọng Phụng khi viết ra rất nhiều tác phẩm mang lại giá trị cho xã hội.

Review bởi Dương Hạnh