Đoạn tuyệt - Khao khát sống tự do của người phụ nữ

Tiểu thuyết “Đoạn tuyệt” kể về Loan một cô gái tân thời mạnh mẽ, luôn khao khát được sống tự do, là chính mình thế nhưng trớ trêu thay Loan bị những hủ tục lạc hậu của xã hội phong kiến xưa chèn ép đến tội nghiệp. “Đoạn tuyệt” được xem là một trong những cuốn sách nổi tiếng nhất của nhà văn Nhất Linh.

Đôi nét về tác giả Nhất Linh

Nhất Linh (1906 – 1963) quê gốc của ông ở Quảng Nam và tên thật của ông là Nguyễn Tường Tam. May mắn được sinh ra trong gia đình công chức gốc quan lại thế nên tác giả được cho học hành đến nơi đến chốn.

03/1933 Nhất Linh thành lập Tự lực văn đoàn, ông giữ vai trò chủ chốt của nhóm. Nhất Linh là một cây bút tài năng khi ông khắc họa thành công hình ảnh của xã hội phong kiến thối rữa, mục nát đã cướp đi quyền được tự do yêu đương, tự do sống là chính mình của nhiều người.

Nhất Linh có rất nhiều tác phẩm mang tính luận, ông tấn công vào xã hội phong kiến lạc hậu đã khiến nhiều người đi vào đường cùng. Nhất Linh lên tiếng cho quyền được tự do yêu đương.

Một số tác phẩm nổi bật của Nhất Linh: Gánh hàng hoa, Nắng thu, Con đường sáng, Lạnh lùng, Đời mưa gió, Đoạn tuyệt, Đôi bạn,...

Cảm nhận về sách

Ở thời bấy giờ không phải ai cũng có điều kiện đi học đến nơi đến chốn, đặc biệt ở thời đại “trọng nam khinh nữ” con gái dường như ít có cơ hội được tiếp cận đến giáo dục. Ấy vậy mà Loan vẫn được xếp vào tầng lớp học hành đàng hoàng, Loan rất chăm chỉ học tập chính vì thế những thứ cô được tiếp xúc đó là nền văn minh mới, tư tưởng tự do cá nhân. Trong cô gái ấy vẫn có sức mạnh và niềm tin mãnh liệt dành cho tình yêu của tuổi trẻ. Nhưng xã  hội phong kiến hà khắc, lạc hậu nào cho Loan cái cơ hội được tự do như thế. Loan luôn tìm cách để đi ngược lại với những tư tưởng lạc hậu ấy, cô muốn sống cuộc đời do chính mình làm chủ, không bị xã hội phán xét.

Dũng là một chàng trai có lý tưởng, anh là người tự lập. Loan rung động trước Dũng vì chàng trai này có phần giống Loan khi anh luôn mong muốn thoát khỏi cuộc sống trong khuôn khổ, sự lạc hậu của xã hội phong kiến chính vì thế Dũng không làm đúng với ý của gia đình rồi anh bị mọi người từ mặt. Từ đó Dũng sống cuộc đời cô độc, anh khổ đủ thứ nhưng duy nhất một điều anh có thể làm theo ý mình đó là sống tự do. Một người như Dũng rất hiếm gặp, với Loan Dũng không đơn giản chỉ là tình yêu mà ở con người Dũng khiến Loan rất ngưỡng mộ và khao khát có thể sống cuộc đời giống Dũng.

Tình yêu tuổi trẻ, hai người tâm đầu ý hợp tưởng rằng sẽ có một cái kết viên mãn, ấy vậy mà Loan bị ép gả vào gia đình hào môn.

“Nàng bị cha mẹ ép phải lấy Thân, một người bạn học thuở nhỏ của nàng, con một nhà giàu ở ấp Thái Hà. Việc này nàng thấy cha mẹ nói từ hồi nàng mới để tóc. Hai nhà trong mười năm trời nay vẫn đi lại thân mật, hai bên cha mẹ đã định ước cho Thân và Loan lấy nhau. Loan vẫn nhất quyết không chịu không phải là Loan chê gì Thân, vì Thân đối với nàng chỉ là một người quen, nàng không yêu mà cũng không ghét. Nhà Thân lại giàu, Loan chắc chắn rằng khi về nhà chồng, sẽ được sung sướng, an nhàn. Nhưng chỉ vì Loan càng ngày càng thấy cái tình của mình đối với Dũng không phải chỉ là cái tình bạn bè như trước. Nàng yêu Dũng và cái hy vọng của nàng lúc đó là được làm vợ Dũng.”

Ở thời xưa, khi được gả vào nhà hào môn ấy chính là phước của người con gái, ai cũng mong ước mình có thể đổi đời thế nhưng đối ngược lại với suy nghĩ đó, Loan thấy cuộc đời của mình thật đau khổ với mong ước được tự do mà Loan bỗng trở thành một chú chim ngày ngày bị nhốt trong lồng, không được tự do.

Mẹ chồng – nàng dâu vấn đề muôn thuở của mọi thời đại, khi về nhà chồng Loan luôn đấu tranh bằng mọi giá để không bị bắt nạt và lấy lại sự công bằng cho bản thân. Loan thẳng thắn nói với mẹ chồng về suy nghĩ của mình.

“Thưa mẹ, mẹ đã cho con về làm dâu, thì xin mẹ coi con như là một người trong nhà, hay thì mẹ khen, có lỗi thì mẹ mắng. Con xin nhận lỗi và nhận những lời mẹ mắng con, dạy con. Bởi vì con biết đó không phải là những lời day dứt, làm con đau khổ vô ích, mà là những lời của một người mẹ vì yêu mà mắng.”

Những quy củ, phép tắc của thời phong kiến luôn khắc nghiệt và khiến cho các nàng dâu phải mệt mỏi. Loan cũng không là trường hợp ngoại lệ, cô luôn đối diện với sự mệt mỏi từ nó khi về làm dâu nhà Thân. Mẹ chồng cũng là con dâu nhưng lại không biết thông cảm cho thân phận của người phụ nữ mà lại đi chèn ép con dâu.

Cưới chồng về Loan nghĩ mình sẽ vứt bỏ cái tôi để có thể nhanh chóng hòa hợp và sống cuộc đời hạnh phúc, ấy vậy mà... mọi thứ chẳng như là mơ. Cuộc sống hôn nhân của Loan chẳng khác gì địa ngục, đúng là cưới chồng như đánh canh bạc. Loan bị gia đình nhà chồng xem như công cụ để đẻ, làm việc như người hầu kẻ hạ.

Có một lần con Loan bị ốm nhưng thay vì đưa đứa bé đi thăm khám đầy đủ thì người mẹ chồng mê tin dị đoan gọi thầy về chữa bệnh bằng phương pháp dùng roi dâu đánh đứa bé giống như hành động đuổi ma tà. Đó cũng là nguyên nhân khiến con của Loan qua đời một cách đau đớn. Là một người mắc bệnh khó sinh, sau đó Loan hết cơ hội được làm mẹ. Mẹ chồng cay nghiệt bắt Loan phải đứng ra để cưới vợ lẽ cho chồng.

“Loan không bao giờ yêu Thân, ở với Thân không mong gì sinh con đẻ cái, nhưng bây giờ cũng như trước kia, nàng cũng là một vật sở hữu của Thân. Từ ngày có Tuất, nàng cảm thấy Thân hững hờ với nàng... chỉ trừ độ Tuất có chửa sắp ở cữ thì nàng mới thấy Thân nhớ đến nàng là vợ mình, một người vợ tuy không yêu nhưng vì thói quen phải cần đến.”

Mâu thuẫn tư tưởng bắt đầu xảy ra, Loan không chấp nhận cuộc sống hiện thực và cô luôn đấu tranh cho sự tự do của mình. Loan đại diện cho một người con gái mạnh mẽ, không cam chịu khi phải sống với những tư tưởng lạc hậu của thời phong kiến.

Số phận của Loan thật đau khổ khi bi kịch đẩy cô vào đường cùng đó là phải hầu tòa, phải chịu sự dè bỉu của đời. Thông qua nhân vật Loan tác giả muốn gửi gắm thông điệp đó là người phụ nữ cần phải dũng cảm, mạnh mẽ giống như Loan để đứng dậy đấu tranh giành lại quyền lợi của mình. Không cam chịu số phận phải sống trong lồng như chim, Loan không khuất phục trước khó khăn mà cô luôn cố gắng để được sống là chính mình trong hoàn cảnh đầy khắc nghiệt ấy.

Lời kết

Văn học Việt Nam có vô vàn những tác phẩm hay đến từ các cây bút tài năng và nếu là một fan cứng chuyên đọc dòng văn học này bạn không thể bỏ qua cái tên Nhất Linh. Các tác phẩm của ông luôn mang một dấu ấn riêng, mang đến cho độc giả những cảm xúc mới lạ. Và Đoạn tuyệt là một tác phẩm hay nói về người con gái Việt Nam ở xã hội xưa, bạn nhất định phải đọc.

Bigone hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn đọc tìm được cuốn sách phù hợp với tiêu chí bạn đề ra. Chúc bạn đọc có những giây phút thư giãn, thoải mái khi đọc sách và hãy tiếp tục ủng hộ chúng tôi các bài viết tiếp theo nhé. Trân trọng!

Review bởi Dương Hạnh