Blog tổng hợp

Muốn sang thì bắc cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy

Tôn sư trọng đạo không chỉ còn là vấn đề đạo đức mà còn là một truyền thống văn hóa vô cùng tốt đẹp của nhân dân ta được lưu truyền bao đời nay. Câu ca dao: “Muốn sang thì bắc cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy” như một lời nhắc nhở khi nào cuộc sống còn cần kiến thức, con người còn văn minh thì người thầy còn được tôn trọng, đồng thời mong muốn thế hệ sau phải biết gìn giữ và phát huy truyền thống tốt đẹp này.

1. Giải thích ý nghĩa câu ca dao “Muốn sang thì bắc cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”

Câu ca dao này có lẽ đã quá quen thuộc, đi vào lòng người Việt Nam như một lẽ sống, một đạo lý tất yếu từ ngàn xưa. Từ “sang” ở đây không chỉ có nghĩa là sang sông mà còn được hiểu là sang trọng. Bởi cầu Kiều khi xưa là một loại cầu được cho là rất đẹp. Việc xuất hiện của cây cầu Kiều trong vườn nhà như là một biểu tượng minh chứng cho sự giàu sang, quyền quý của chủ nhà. Nhưng tâm điểm chính mà câu ca dao muốn hướng tới chính là câu “Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”, bởi lẽ thầy cô là những người đã chắp cánh tương lai cho biết bao thế hệ học sinh chúng ta.

Hai câu ca dao được trích ra từ một bài ca dao lấy hình ảnh của một người mẹ Việt Nam luôn tần tảo, lam lũ, dù vất vả bộn bề nhưng vẫn tìm mọi cách để con được sang bên kia sông. Ước muốn của mẹ là con được sang bờ bên kia thoát khỏi dòng sông mênh mông của sự nghèo khổ, dốt nát. Đương nhiên, nếu muốn vượt được qua dòng sông ấy không thể thiếu vai trò của người lái đò là người thầy được nhắc đến trong câu ca dao. Ở hoàn cảnh khi ấy, người mẹ đang đặt hết niềm tin của mình vào người dạy dỗ con mình. Đó được xem như là sự tôn vinh người làm nghề giáo, vừa là lời gửi gắm, nhờ cậy.

Hình ảnh người thầy người cô trong tâm hồn mỗi người Việt Nam vừa gần gũi cũng vừa cao quý. Họ có sứ mệnh giúp cho các thế hệ học trò hiểu được con chữ, có kiến thức sâu rộng, có nhân cách đẹp, có năng lực giúp ích cho đời cũng như trong câu ca cao là giúp cho người học trò ấy sang được bờ sông bên kia để thoát khỏi nghèo khổ. Ngày nay, người thầy tuy không có vị trí tuyệt đối như lúc xưa song thầy cô vẫn là người luôn được xã hội tôn trọng vì nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý.

“Muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy” ở đây muốn nhắc nhở thêm về mối quan hệ giữa phụ huynh và thầy cô giáo. Mong muốn các bậc phụ huynh nên dành sự quan tâm đến những thầy cô giáo đang đảm nhiệm dạy dỗ con cái của mình. Người thầy người cô như ba mẹ thứ hai của các con vì thế muốn có “hay chữ” thì phải yêu mến, kính trọng thầy cô. Ba mẹ có tin tưởng có tôn trọng thầy cô thì con cái mới noi theo mà kính thầy, mến bạn. Đây là một hành động rất tốt đẹp để thể hiện rõ truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc ta. Câu ca dao còn nói lên sự cần thiết của việc phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Thầy cô rất cần sự cộng tác nhiệt tình của ba mẹ để nắm bắt được hết thế mạnh và tâm lý của từng em học sinh.

Giải thích ý nghĩa câu ca dao “Muốn sang thì bắc cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy”

2. Nghề giáo ngày nay đang dần bị mai một

Vị thế người làm nghề giáo theo dòng thời gian đã bị thay đổi không còn như xưa và sự tôn nghiêm của nghề giáo cũng phần nào bị mai một. Ngành giáo dục đang dần bị thương mại hóa khi các trường tư thục, trường quốc tế, dịch vụ gia sư ngày xuất hiện càng nhiều. Ở môi trường đó, phụ huynh và học sinh có thể tự do tìm hiểu và lựa chọn những thứ mình muốn học. Vô hình chung, giáo viên bỗng trở thành người làm công ăn lương, phục vụ theo yêu cầu. Vì thế mà vị thế nhà giáo bị giảm dần. Mọi thứ ở xã hội bây giờ đều tăng cao không còn như xưa, nhưng lương của giáo viên vẫn được coi là thấp nhất trong các ngành nghề. Nên khi vấn đề thương mại hóa giáo dục xảy ra, đa phần các thầy cô xem đó là chuyện bình thường vì nó giúp họ cải thiện được thu nhập.

Hình ảnh người làm thầy làm cô không còn được chuẩn mực như nó vốn có. Hiện nay có rất nhiều giáo viên bất chấp quy định, dạy thêm tràn lan, kể cả tình trạng thầy cô bắt ép học sinh phải học thêm khiến hình ảnh giáo viên bị méo mó. Nghề giáo ngày nay có phần rẻ rúng vì vụ gian lận thi cử nâng điểm cho hàng loạt thí sinh ở một số tỉnh cũng khiến hình ảnh nền giáo dục Việt Nam trở nên xấu xí. Vì những trường hợp như thế mà làm ảnh hưởng rất nhiều đến hình ảnh của các thầy cô khác vẫn đang miệt mài tận tụy với nghề giáo.

Bên cạnh đó, ngày nay các em học sinh được ba mẹ nuông chiều hơn nên tư duy phát triển và suy nghĩ cũng khác. Có một số học trò đã vô tình hoặc cố ý phạm đạo làm trò, làm đau lòng các thầy cô giáo. Hiện tượng học trò buông lời xúc phạm thầy cô, thậm chí là đe dọa vô lễ với giáo viên và còn cả chuyện học sinh và phụ huynh cùng hành hung thầy cô giáo. Đứng trước những vấn đề này, phụ huynh và giáo viên cần phải là tấm gương sáng để con cái và học trò noi theo. Mọi người cần tiếp tục lên án và có hình phạt thích đáng cho học sinh đang vi phạm đạo đức, không để trường hợp một con sâu làm rầu nồi canh. Vai trò của nghề giao ít nhiều đã bị thay đổi nhưng vị trí của người thầy người cô thì không hề suy giảm.

Qua đó, chúng ta có thể hiểu hơn về ý nghĩa cũng như bài học mà câu ca dao: “Muốn sang thì bắc cầu Kiều, muốn con hay chữ thì yêu lấy thầy” mang lại. Tôn sư trọng đạo là một truyền thống đạo đức vô cùng tốt đẹp cần được giữ gìn và phát huy hơn nữa, đặc biệt là trong cuộc sống hiện nay khi mà vấn đề học hành ngày càng phức tạp và sự xuống cấp về đạo đức xã hội. Những ai còn đang ngồi trên ghế nhà trường cần nhìn lại suy nghĩ, thái độ và cách ứng xử của mình đối với người làm thầy làm cô trong xã hội này.

Xem thêm: