Các loại mã vạch thông dụng và ứng dụng từng loại

Trong thời đại hiện nay, việc áp dụng công nghệ mã vạch cùng máy đọc mã vạch đã trở nên phổ biến hơn trong các hoạt động bán hàng và quản lý hàng hóa. Việc lựa chọn loại mã vạch cụ thể, cũng như dung lượng và hình thức thông tin được mã hóa, thường phụ thuộc vào mục đích sử dụng của từng doanh nghiệp hoặc nhà sản xuất. Hãy cùng Bigone tìm hiểu cụ thể về các loại mã vạch thông dụng và ứng dụng của chúng nhé!

1. Phân loại các loại mã vạch thông dụng hiện nay

Mã vạch 1D

Mã vạch 1D hay còn được biết đến với tên gọi mô tả của nó, chứa các đường vạch màu đen với chuỗi con số ở dưới. Đây là kiểu mã vạch thường xuất hiện trên các sản phẩm tiêu dùng hàng ngày mà chúng ta thường gặp. Loại mã này mã hóa thông tin theo hướng một chiều từ bên trái sang bên phải và thường được áp dụng rộng rãi trong việc quản lý hàng hóa, bán lẻ, vận chuyển và lĩnh vực logistics.

Mã vạch 2D

Mã vạch 2D hay còn được biết đến với tên gọi mã vạch 2 chiều, là một loại mã vạch biểu thị dữ liệu thông qua một ma trận gồm các ô vuông nhỏ và lớn xen kẽ. Dữ liệu trong mã vạch 2D có thể được sắp xếp linh hoạt theo chiều ngang hoặc dọc, cho phép lưu trữ một lượng thông tin lớn hơn so với mã vạch 1D theo chiều một chiều duy nhất.

Mã vạch 2D có khả năng chứa ít nhất 2000 ký tự và thường được áp dụng để liên kết đến các trang web, theo dõi sản phẩm, nhận diện sản phẩm, cũng như trong quá trình thanh toán trực tuyến.

2. Các loại mã vạch 1D thông dụng

Mã UPC

Mã vạch UPC (Universal Product Code) là một hình thức ký hiệu được mã hóa được sử dụng phổ biến tại nhiều quốc gia như Mỹ, Canada, Vương quốc Anh, Úc, New Zealand và nhiều nơi khác. Đây là một chuỗi số gồm 11 chữ số (có giá trị từ 0 đến 9) kèm theo một số kiểm tra ở cuối để tạo thành một chuỗi mã vạch hoàn chỉnh bao gồm 12 chữ số.

UPC bao gồm hai thành phần chính: Phần biểu tượng mã vạch (hình ảnh các dòng thẳng song song với chiều rộng khác nhau dành cho máy quét) và phần số (một dãy số gồm 12 chữ số được sử dụng để nhận diện cho con người, không chứa chữ cái hoặc ký tự đặc biệt).

UPC có nhiều biến thể như UPC-A, UPC-B, UPC-C, UPC-2, UPC-5... Đây là loại mã vạch phổ biến được sử dụng trong kinh doanh bán lẻ, siêu thị, ngành công nghiệp hàng tiêu dùng và thực phẩm.

Mã EAN

Mã EAN (European Article Number) có nhiều điểm tương đồng với mã UPC và cũng được áp dụng để xác định và quản lý hàng hóa. Khác với mã UPC, mã EAN chia thành 2 loại: EAN-8 (bao gồm 8 chữ số) và EAN-13 (bao gồm 13 chữ số). Loại mã EAN-13 thường được sử dụng phổ biến hơn và có khả năng chứa nhiều thông tin hơn so với mã UPC.

Mã EAN thường được ứng dụng rộng rãi trong lĩnh vực bán lẻ để quản lý hàng tồn kho, quét mã khi bán hàng và theo dõi doanh thu. Ngoài ra, mã EAN cũng được sử dụng trong quản lý chuỗi cung ứng, ngành công nghiệp và sản xuất, bao gồm cả lĩnh vực dược phẩm.

Mã Code 39

Mã 39 là một trong những loại mã 1D phổ biến bởi tính dễ đọc và có khả năng sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp. Mã vạch 39 không giới hạn độ dài cố định và có thể linh hoạt tạo ra mã với độ dài tuỳ chỉnh. Đặc biệt, nó cho phép mã hóa cả ký tự in hoa và số, tạo điều kiện linh hoạt trong việc mã hóa dữ liệu.

Mã 39 được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chủ yếu là trong Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ và ngành sản xuất ô tô. Loại mã này cho phép mã hóa cả các ký tự đặc biệt và biểu tượng, được sử dụng để xác định và quản lý các sản phẩm, linh kiện và thành phần trong các ngành công nghiệp tương ứng.

Mã Code 128

Mã vạch code 128 là một hình thức mã tuyến tính có mật độ cao, có khả năng mã hoá văn bản, số liệu đa dạng và toàn bộ bộ ký tự 128 của bảng mã ASCII. Nó được đánh giá cao và được sử dụng rộng rãi nhờ nhiều ưu điểm vượt trội như kích thước nhỏ gọn và khả năng lưu trữ đa dạng thông tin...

Loại mã này thường được áp dụng phổ biến trong ngành công nghiệp đóng tàu và đóng gói để xác định dung tích thùng chứa và pallet trong chuỗi cung ứng. Nó cũng cho phép mã hóa lượng lớn dữ liệu trong không gian tương đối nhỏ, giúp quản lý thông tin hiệu quả.

Mã vạch ITF (Interleaved 2 of 5)

Mã ITF, viết tắt của Interleaved 2 of 5, là một hệ thống mã vạch 1D được áp dụng để mã hóa thông tin trên các sản phẩm và vật phẩm. Tương tự như mã MSI Plessey, mã ITF chỉ mã hóa số liệu mà không mã hóa các ký tự. Mã vạch ITF có khả năng mã hóa bất kỳ chuỗi số nào, với điều kiện số lượng chữ số phải là số chẵn trong mã.

ITF mã hóa thông tin bằng cách ghép cặp chữ số, trong đó chữ số đầu tiên được biểu diễn bằng 5 vạch đen, trong khi chữ số thứ hai được biểu diễn bằng 5 dấu cách. Thường được sử dụng trong lĩnh vực vận chuyển, logistics, đóng gói và quản lý kho... Tuy nhiên, với sự tiến bộ của các hệ thống mã vạch khác, sự sử dụng rộng rãi của ITF đã giảm đi so với trước.

Mã Codabar

Codabar là một loại mã vạch thông dụng trong lĩnh vực hậu cần và chăm sóc sức khỏe, cũng như trong các lĩnh vực nghiên cứu. Mã vạch này có ưu điểm là dễ dàng trong việc in ấn và sản xuất, cho phép người dùng sử dụng chúng một cách thường xuyên ngay cả khi thiếu thiết bị máy tính. Codabar là một loại mã vạch riêng biệt, có khả năng mã hóa được 16 ký tự khác nhau.

Các biến thể/ Phân loại của Codabar bao gồm Codeabar, Mã Ames, Mã số 2 của 7, NW-7, Monarch, Codabar hợp lý, ANSI/AIM BC3-1995, USD-4. Nó được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như chuyển phát thư tín, công nghiệp phim ảnh, ngân hàng máu, phòng thí nghiệm, và thư viện.

Mã vạch 93

Mã vạch 93 được coi là một lựa chọn thay thế an toàn và thuận tiện hơn cho mã 39. Với kích thước nhỏ gọn, mã 93 có khả năng mã hóa dữ liệu tốt hơn so với mã 39 và hỗ trợ đầy đủ bảng mã ASCII. Điểm mạnh của mã 93 là về kích thước nhỏ và khả năng lưu trữ dữ liệu lớn hơn, giảm kích thước khoảng 25% so với mã 39.

Mã 93 có thể áp dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp từ tự động hóa, logistics đến bán lẻ. Trong lĩnh vực logistics, mã 93 thường được dùng để mã hóa thông tin về vận đơn, container và các thông tin liên quan khác. Điều này giúp theo dõi hàng hóa trong quá trình vận chuyển và lưu trữ trong kho một cách hiệu quả.

Mã vạch MSI Plessey

Mã MSI Plessey là một hệ thống mã vạch tuyến tính được áp dụng để mã hóa thông tin trên sản phẩm và vật phẩm. Tên của nó được lấy từ hai công ty đầu tiên phát triển mã vạch này là MSI (Monarch Services Inc.) và Plessey. Mã MSI Plessey chỉ có khả năng mã hóa chữ số, nhưng có thể lưu trữ đến 9 chữ số.

Nó thường được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như bán lẻ, quản lý hàng hóa và kiểm soát kho hàng. Tuy nhiên, do sự tiến bộ của các hệ thống mã vạch khác như mã 128 và mã QR, mã MSI Plessey không còn phổ biến như trước.

3. Các loại mã vạch 2D thông dụng

MÃ QR Code

QR code (Quick Response) hiện đang là loại mã thông dụng nhất trong thời đại hiện nay. Nó bao gồm các điểm đen và ô vuông trên nền trắng, có khả năng chứa thông tin đa dạng như URL, thời gian, địa điểm sự kiện hoặc mô tả, giới thiệu về sản phẩm cụ thể nào đó.

Loại mã vạch này có nhiều ưu điểm, bao gồm khả năng linh hoạt về kích thước, tốc độ đọc dữ liệu nhanh chóng, hỗ trợ mã hoá dữ liệu ở 4 chế độ khác nhau và ít gặp lỗi khi sử dụng. Chính những ưu điểm vượt trội này đã khiến QR code trở nên phổ biến trong các hoạt động tiếp thị quảng cáo, tra cứu thông tin, quét mã thanh toán, giao dịch tiền và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Mã ma trận - Data Matrix

Mã vạch ma trận hay còn được gọi là Data Matrix, bao gồm các module đen và trắng được xếp xen kẽ nhau trong một hình vuông. Loại mã này được phát minh vào năm 1992 bởi hai người Đức. Data Matrix có khả năng lưu trữ đến 2335 ký tự số và chữ, có khả năng sửa lỗi lên đến 33% và được đánh giá có mức độ an toàn cao hơn so với QR code.

Mã vạch Data Matrix đi kèm với hơn 10% diện tích sẵn có cho dữ liệu, điều này giúp chúng trở nên nhỏ gọn hơn và hiệu quả hơn – sử dụng ít diện tích hơn để chứa cùng một lượng dữ liệu. Loại mã này được phổ biến trong ngành công nghiệp hàng không vũ trụ và các ngành công nghiệp nặng.

Mã vạch PDF417

Mã PDF417 được sử dụng để lưu trữ lượng dữ liệu lớn, bao gồm các thông tin như hình ảnh, dấu vân tay và chữ ký. Chúng có khả năng chứa hơn 1,1 kilobyte dữ liệu mà các thiết bị có thể đọc được, vì vậy chúng có độ mạnh mẽ hơn nhiều so với các loại mã vạch 2D khác.

PDF417 là định dạng mã vạch có khả năng lưu trữ dữ liệu lên đến 1.776 ký tự với kích thước nhỏ gọn. Điều này làm cho nó trở nên lý tưởng cho các ứng dụng có không gian hạn chế như trên thẻ nhận dạng hoặc nhãn vận chuyển.

Do hiệu quả trong việc lưu trữ dữ liệu, mã PDF417 phù hợp với nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm quản lý vận tải và hàng tồn kho. Loại mã vạch này cũng rất hữu ích để tạo chứng minh thư do nhà nước cấp hoặc vé máy bay.

Vậy là Megaweb đã giới thiệu đến bạn các loại mã vạch phổ biến nhất hiện nay. Mỗi loại mang những đặc điểm cụ thể và mục đích sử dụng riêng biệt. Vì vậy, hãy cẩn thận đọc thông tin để có sự lựa chọn phù hợp và hợp lý cho việc sử dụng mã vạch trong sản phẩm, hàng hóa hoặc quản lý kinh doanh của bạn. Chúc bạn thành công!