Giáo dục

Trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu? Cha mẹ phải làm sao?

Nhiều phụ huynh đang phải đối mặt với tình huống khó khăn khi con cái của họ thể hiện sự bướng bỉnh, lì lợm hoặc có tính cách khó kiểm soát. Đối diện với tình hình này, không ít người cha, người mẹ đã trải qua cảm giác bất lực, vì dù đã thử nghiệm đủ các biện pháp nhưng vẫn không thể kiểm soát được hành vi của con trẻ, và điều này ngày càng làm tăng cảm giác khó khăn và lo lắng trong quá trình nuôi dưỡng con. Vậy trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu? Làm sao để dạy trẻ lì lợm? Bố mẹ hãy cùng Bigone tham khảo ngay bài viết này nhé!

Trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu?

1. Dấu hiệu nhận biết trẻ lì lợm, bướng bỉnh

Những đứa trẻ lì lợm và bướng bỉnh thường khiến các bậc phụ huynh phải đau đầu vì khó khăn trong việc truyền đạt lời nhắc nhở. Tuy nhiên, quý vị cha mẹ ơi, việc con cái có cá tính mạnh không đồng nghĩa với việc chúng là những đứa trẻ hư hại. Thực tế, sự bướng bỉnh và lì lợm của trẻ cũng có thể hiểu là biểu hiện của lòng tâm huyết và quyết tâm mạnh mẽ để thực hiện mọi hành động theo cách riêng của chúng.

Các dấu hiệu nhận biết đứa trẻ bướng bỉnh và lì lợm có thể bao gồm:

Đứa trẻ thường xuyên đặt câu hỏi với mọi thứ, đôi khi có thể bị hiểu lầm là thách thức hoặc đánh đố người lớn.
Trẻ mong muốn được lắng nghe và hy vọng nhận được sự chấp thuận từ người cha mẹ, thể hiện mong muốn tìm kiếm sự chú ý.
Đứa trẻ thường thể hiện tính độc lập và thích cầu kỳ khi thực hiện bất kỳ công việc nào.
Bé bướng bỉnh khó khăn trong việc xây dựng thói quen nhất quán do sự tự chủ cao của chúng.
Trẻ có thể thể hiện sự hống hách và thậm chí là khí chất lãnh đạo trong một số tình huống.
Đứa trẻ muốn tự do làm mọi thứ theo cách và tiến trình của bản thân.

2. Trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu?

Sự bướng bỉnh và lì lợm của trẻ có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả yếu tố nội tại và tác động của môi trường xung quanh. Thông thường, các nguyên nhân sau đây thường được xác định:

Trong một số trường hợp, sự bướng bỉnh là một cách mà trẻ sử dụng để khám phá ranh giới quyền lực của mình và khẳng định sự tự do trong việc quyết định thực hiện hoặc không thực hiện một hành động nào đó.
Một số trẻ có thể thể hiện sự bướng bỉnh vì mong muốn được chú ý và quan tâm. Trong trường hợp này, cha mẹ cần thực hiện các hành động để con cảm nhận tình yêu thương và quan tâm từ phía họ.
Nguyên nhân cũng có thể bắt nguồn từ việc cha mẹ áp đặt trẻ tham gia các hoạt động mà chúng không thấy thú vị. Dần dần, trẻ có thể trở nên thờ ơ đối với yêu cầu từ phía cha mẹ và muốn thể hiện thái độ chống đối bằng cách ngồi im và không phản ứng.
Có thể sự bướng bỉnh còn xuất phát từ việc trẻ đang phải đối mặt với các vấn đề tâm lý. Việc này đòi hỏi sự chú ý đặc biệt từ phía cha mẹ để đảm bảo sự hỗ trợ và quan tâm.

Dựa vào từng nguyên nhân cụ thể, cha mẹ có thể áp dụng các phương pháp giáo dục phù hợp để giúp con vượt qua thời kỳ lì lợm và bướng bỉnh.

Trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu

3. Những cách dạy trẻ lì lợm, bướng bỉnh hiệu quả

Phải đặt mình vào vị trí của con

Khi con thể hiện thái độ, quý vị đừng ngay lập tức tỏ ra tức giận, hãy thử đặt mình vào vị trí của con để hiểu rõ hơn về tình hình. Với quý vị, có thể đây là một vấn đề về sự bướng bỉnh; nhưng với con, có thể đó là do cha mẹ không giữ lời hứa. Trong những tình huống như vậy, phương pháp giáo dục trẻ bướng bỉnh nên bao gồm việc cha mẹ tự đặt mình vào tâm trạng của con, đồng thời không quên việc xin lỗi con.

Trẻ lì lợm không nghe lời vì cần được lắng nghe

Trẻ bướng bỉnh thường có chính kiến riêng và thường sẽ tham gia tranh luận với người khác. Nếu cảm thấy bị lờ người, bé có thể trở nên ngang tàng. Vì vậy, trong mỗi tình huống giao tiếp với con, quan trọng là mở cửa cho con tỏ ý kiến, và lắng nghe những suy nghĩ, lo ngại của con trước khi thể hiện ý muốn của mình.

Chẳng hạn, nếu con của bạn không muốn đi ngủ, hãy tránh áp đặt việc buộc con đi ngủ ngay lập tức. Thay vào đó, hãy thử hỏi con vì sao họ không muốn đi ngủ. Bằng cách giữ bình tĩnh, bạn có thể khám phá nguyên nhân, có thể là do sức khỏe không tốt, quần áo không thoải mái, hoặc không thoải mái khi ở trong giường. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân, bạn có thể dễ dàng tìm ra giải pháp phù hợp với từng tình huống cụ thể.

Cho con các lựa chọn khi trẻ lì lợm

Tạo điều kiện để đứa trẻ lì lợm tập trung hơn là một phương pháp hiệu quả để giúp chúng nhanh chóng quên đi những đòi hỏi ban đầu. Vì vậy, khi trẻ từ chối bất cứ điều gì mà bạn yêu cầu, hãy mở rộng tầm quan sát và cung cấp cho con một số sự lựa chọn.

Thay vì áp đặt các mệnh lệnh như "ăn nhanh đi" hoặc "đi ngủ ngay", hãy thử đề xuất các lựa chọn như "Con muốn mẹ hát một bài hát hay nghe một câu chuyện trước khi đi ngủ?..." Bằng cách này, con của bạn sẽ cảm thấy rằng ý kiến của mình được coi trọng, ngay cả khi đó là từ những sự lựa chọn mà bạn đã đưa ra.

Hãy là “tảng băng” khi dạy trẻ lì lợm

Nếu bé tiếp tục không chịu nhường bộ, hãy thực hiện nguyên tắc "quá tam ba bận" trong việc giáo dục trẻ lì lợm, tức là giải thích khoảng 3 lần, đặt mình vào vị trí của con.

Bước 1: Ngồi ngang hàng với con, diễn đạt chậm rãi và nghiêm túc để làm cho bé nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề. Sau khi đã thử giải thích 3 lần mà bé vẫn không nghe lời, thể hiện sự khóc lóc, dỗi hờn hoặc ăn vạ; cha mẹ nên chuyển sang biện pháp phớt lờ bằng cách tập trung vào công việc của mình và không để ý đến cơn lì lợm của bé.

Bước 2: Tại thời điểm này, cha mẹ cần kiên nhẫn vô cùng, vì bé có thể phản ứng bằng cách hét lên, hoặc khóc lóc suốt một khoảng thời gian dài. Nếu không thấy tình trạng sức khỏe của con quá trầm trọng, hãy giữ bình tĩnh để không làm ảnh hưởng đến phương pháp giáo dục trẻ lì lợm.

Bước 3: Trong trường hợp bé tiếp tục phớt lờ mọi yêu cầu, cha mẹ có thể đưa bé vào phòng riêng và để bé thoải mái thể hiện sự ăn vạ. Ban đầu, bé có thể gào lên rất to khi cha mẹ rời khỏi phòng để kiểm tra tâm trạng và thu hút sự chú ý của cha mẹ. Nếu cha mẹ quay trở lại, hành động này sẽ không có tác dụng.

Bước 4: Phương pháp dạy trẻ lì lợm này đòi hỏi sự kiên nhẫn của cha mẹ khi đợi vài phút cho cơn giận dữ cao trào của bé giảm xuống; lúc này, cha mẹ có thể phát triển sự quan tâm của bé bằng cách đưa ra những hoạt động mà bé yêu thích để giúp bé quên đi cơn giận dữ.

Giữ bình tĩnh trong mọi tình huống

Sử dụng la hét và quát tháo trong tình huống như vậy là không khuyến khích. Việc mẹ tỏ ra hốt hoảng chỉ làm tăng thêm sự căng thẳng trong quá trình giao tiếp, làm cho bé càng khó kiểm soát cảm xúc và làm cho mọi tình huống trở nên phức tạp hơn.

Khi đối mặt với tình huống khi con bướng bỉnh, không chịu nghe lời hoặc làm điều trái ý, mẹ nên giữ bình tĩnh và tìm cách giao tiếp một cách nhẹ nhàng. Hãy giải thích rõ ràng cho bé về lý do tại sao họ cần phải tuân theo lời hướng dẫn của ba mẹ. Thay vì la hét, việc giao tiếp nhẹ nhàng không chỉ giúp giải quyết vấn đề hiệu quả hơn mà còn ngăn chặn tổn thương cho tâm lý của bé.

Giữ bình tĩnh trong mọi tình huống

Uốn nắn từ từ là phương pháp dạy trẻ lì lợm

Sau khi cơn giận bắt đầu dịu đi, đây là thời điểm mà cha mẹ có thể giải thích một cách chi tiết cho con. Đôi khi, cũng nên để cho bé tự quyết định theo ý muốn của mình, và hạn chế buộc bé phải làm những điều mà bé không thích, như việc tắt tivi khi bé đang xem hoạt hình, hoặc không ép bé ăn rau, ăn cá.

Tôn trọng trẻ

Dù là trẻ con, việc đối xử với bé vẫn cần phải được thực hiện một cách tôn trọng và tương tác hai chiều. Dưới đây là một số cách mà mẹ có thể thể hiện sự tôn trọng đối với trẻ:

Thống nhất các nguyên tắc chung và không tùy tiện phá bỏ quy tắc.
Thỏa thuận với con thay vì yêu cầu con phải tuân theo ý của mẹ.
Luôn kiên nhẫn lắng nghe cảm xúc và suy nghĩ của con.
Giữ lời hứa với con và không nói dối.
Hành động làm gương cho con theo cách tích cực và tích cực mẫu giáo.

Không tranh luận gay gắt, quát mắng, đánh đòn thái quá

Đây là một nguyên tắc quan trọng trong phương pháp giáo dục trẻ lì lợm và làm thế nào để đối mặt với một đứa trẻ bướng bỉnh. Khi con bướng bỉnh hoặc tức giận, không nên cố gắng tranh luận ngay lập tức. Thay vào đó, nên chờ đến khi con đã sẵn sàng lắng nghe. Quan sát con, cố gắng xác định nguyên nhân khiến bé khó chịu và bình tĩnh kiểm soát tình hình.

Đặc biệt, hành vi bướng bỉnh của trẻ thường xuất phát từ việc nuôi dạy không đúng cách. Do đó, việc sử dụng mắng mỏ hoặc đánh đập có thể làm cho tình hình trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, những biện pháp như tìm hiểu nguyên nhân và sử dụng phương pháp giáo dục tích cực có thể giúp bé phát triển một cách tích cực hơn, tránh được tình trạng trở nên cứng đầu và khó bảo hơn.

Hợp tác với con

Những đứa trẻ lì lợm thường rất nhạy cảm với cách mà mẹ tương tác với họ. Vì vậy, quan trọng là mẹ phải chú ý đến giọng điệu, ngôn ngữ cơ thể và từ ngữ sử dụng để tránh gây tổn thương cho con. Đôi khi, việc chỉ cần thay đổi cách tiếp cận với trẻ có thể làm cho bé hài lòng và hợp tác hơn.

Chẳng hạn, thay vì bảo con phải làm một công việc cụ thể, mẹ có thể đề xuất làm cùng con. Nếu muốn con gấp quần áo, mẹ có thể nói: "Chúng ta cùng gấp quần áo nhé" thay vì ra lệnh "Con gấp quần áo ngay đi". Mẹ cũng có thể tạo ra những hoạt động vui nhộn như thi đua gấp quần áo cùng bé, xem ai có thể hoàn thành nhanh hơn. Điều này giúp tạo ra một không khí tích cực và khuyến khích sự hợp tác từ phía trẻ.

Ở nhà ngập tràn không khí vui vẻ

Trẻ em thường học hỏi và nhận thức thông qua quan sát và trải nghiệm. Nếu bé thường xuyên chứng kiến sự nổi giận và cãi vã giữa ba mẹ, điều này có thể dẫn đến sự chống đối và bướng bỉnh từ phía bé.

Môi trường mâu thuẫn giữa ba mẹ không chỉ tạo ra sự căng thẳng mà còn có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi và tâm lý của bé. Vì vậy, quan trọng là ba mẹ nên luôn tạo ra một không khí hòa thuận và vui vẻ trong gia đình để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển tích cực của trẻ.

Hãy tìm hiểu quan điểm của con

Để hiểu rõ nguyên nhân của sự bướng bỉnh của con, mẹ hãy đặt mình vào vị trí của bé. Điều này giúp mẹ có cái nhìn chân thực hơn về tình hình, từ đó có thể giải quyết tình trạng bướng bỉnh của con một cách hiệu quả hơn. Việc lắng nghe là quan trọng với mọi người, và đối với trẻ cũng không ngoại lệ. Dù có khả năng mẹ không thể thực hiện mọi mong muốn của bé, nhưng quan trọng nhất là để bé hiểu rằng mẹ đã lắng nghe và thấu hiểu sự thất vọng của bé.

Hướng con tới sự tích cực dù trẻ lì lợm không nghe lời

Trong một số trường hợp, sự bướng bỉnh của bé có thể khiến mẹ trở nên nổi nóng. Tuy nhiên, tình trạng nổi nóng này có thể gây tác động tiêu cực đến tâm lý của bé. Trẻ con thường học hỏi thông qua việc bắt chước những hành động và ngôn ngữ mà họ chứng kiến. Nếu mẹ không xử lý tình huống một cách khôn ngoan, có thể dẫn đến việc bé bắt chước hành vi nổi nóng và thái độ tiêu cực trong cuộc sống khi bé trưởng thành.

Trên đây là bài viết cung cấp thông tin về trẻ lì lợm, bướng bỉnh do đâu và phương pháp để dạy trẻ lì lợm. Hy vọng sẽ mang đến những thông tin hữu ích và cần thiết để giúp bố mẹ có phương pháp dạy dỗ con tốt hơn.